Mae dynion ifanc, gwrywdod, addysg a chyflogaeth yn ennill sylw cymdeithasol cynyddol. Ar 17 Hydref yn sbarcIspark, lansiwyd cyhoeddiad newydd pwysig yn y maes ymchwil hwn gan Dr Richard Gater, cynorthwy-ydd ymchwil yng Nghanolfan Ymchwil Gofal Cymdeithasol Oedolion (CARE) a chymrawd ymchwil ôl-ddoethurol yn WISERD gynt.
Mae llyfr newydd amserol Dr Richard Gater, The 21st Century Ladz: Continuity and Changes among Marginalised Young Men from the South Wales Valleys yn archwilio’r themâu hyn trwy ymchwil fanwl yng Nghymoedd De Cymru, gan gynnig cipolwg newydd ar sut mae dynion ifanc yn delio â hunaniaeth a newid.
Yn cadeirio’r digwyddiad roedd Jean Jenkins, Athro Emerita yn Ysgol Fusnes Caerdydd a chyd-gyfarwyddwr WISERD. Roedden ni hefyd wrth ein boddau o groesawu Dr Alex Blower, sylfaenydd mudiad Boys’ Impact . Rhoddodd Dr Blower gyd-destun i rai o themâu’r llyfr, yn seiliedig ar ei brofiadau ei hun yn tyfu i fyny ac o gychwyn mudiad sy’n ymroddedig i wella’r canlyniadau i fechgyn a dynion ifanc sy’n profi anghydraddoldeb economaidd-gymdeithasol.
Rhannodd Dr Blower fewnwelediadau o’r ymchwil a’r dystiolaeth ddiweddaraf a gyhoeddwyd yn adroddiadau Boys’ Impact, gan ymdrin â heriau mewn cyrhaeddiad addysgol a dyheadau, wrth lywio trwy iechyd meddwl, cyfryngau cymdeithasol a’r ‘manosffer’, a’r pwysau o fyw hyd at ‘yr hyn y dylai dyn fod’.
Pwysleisiodd yr angen brys i ddarparu naratif gwrthgyferbyniol i’r hyn sy’n cael ei gyflwyno i’r gymdeithas fel “Stereoteipiau a rhagdybiaethau sydd wedi’u gwreiddio mewn syniadau o ddiffyg” a chyfeiriodd at ymchwil Dr Gater fel rhan annatod o’r ymgais hon.
Dilynwyd cyflwyniad craff Dr Blower gan drafodaeth yn null cwrdd â’r awdur gyda Dr Richard Gater a Dr Dan Evans, awdur‘A Nation of Shopkeepers: The Unstoppable Rise of the Petite Bourgeoisie’. Gyda’i gilydd, fe wnaethant archwilio adrannau allweddol o lyfr newydd Dr Gater.
Canolbwyntiodd y sgwrs ar y datgysylltiad rhwng dynion ifanc ac athrawon, a’r heriau y mae hyn yn eu creu o ran parch at ei gilydd a dulliau addysgu, y gwahanol fathau o wrywdod a gyflwynir yn y llyfr, a’r syniad bod rôl lle a theulu yn hanfodol i greu’r rhain. Trafodwyd hefyd ddyfodol cyflogaeth i ddynion sy’n gwneud yr hyn a ystyrir yn draddodiadol yn ‘swyddi dynion’.
Roedd rhai o’r mathau o wrywdod a drafodwyd yn cynnwys gwrywdod protestio, sy’n deillio o amddifadedd a rhwystredigaeth gyda’r system, y cysyniad cymdeithasol o wrywdod gwenwynig, a damcaniaeth Dr Gater o wrywdod cyfunol, cyfuniad o wrywdod protestio â gwrywdod modern, blaengar, lle mae ymddygiadau ‘mwy meddal’ yn amlwg a bod dylanwad nodedig gan fodelau rôl diwylliannol, yn enwedig personoliaethau chwaraeon.
Gwahoddwyd aelodau’r gynulleidfa i ymuno â’r sgwrs, gan arwain at drafodaeth ysgogol ynghylch sut y gallwn ni, fel cymdeithas, greu mannau i feithrin perthnasoedd dynion â’i gilydd a’u cymunedau, a sut y gallai llunwyr polisi ystyried defnyddio cwricwlwm yr ysgol fel cyfle i gyflwyno’r mathau hyn o drafodaethau yn ifanc, fel y gellir annog dynion ifanc i feddwl am bwy maen nhw eisiau bod pan fyddan nhw’n gadael addysg, yn hytrach na dim ond beth maen nhw eisiau bod, fel yr awgrymodd Dr Alex Blower yn ei gyflwyniad.
Dywedodd Dr Richard Gater: “Roedd y digwyddiad yn brofiad swrrealaidd; un na allwn i byth fod wedi’i ddychmygu fel dyn ifanc a wrthododd addysg. Roeddwn i’n falch ei fod wedi dod ynghyd â phobl ddylanwadol ac wedi sbarduno trafodaeth ynghylch sut y gallwn wella cyfleoedd bywyd pobl ifanc sydd wedi’u hymylu.”
Mae The 21st Century Ladz: Continuity and Changes among Marginalised Young Men from the South Wales Valleys ar gael i’w ddarllen drwy Fynediad Agored, neu i’w brynu fel llyfr clawr meddal yn Emerald.com. Mae cod gostyngiad i dderbyn 30% oddi ar y teitl hwn am gyfnod cyfyngedig – defnyddiwch y cod: EME30.
Mae Dr Richard Gater yn gynorthwy-ydd ymchwil yng Nghanolfan Ymchwil Gofal Cymdeithasol Oedolion (CARE), gyda gwybodaeth am ymchwil sy’n gysylltiedig â gwrywdod a dulliau ymchwil ansoddol. Dechreuodd ddrafftio’r llyfr hwn tra oedd yn gweithio fel cymrawd ymchwil ôl-ddoethurol yn WISERD, lle cefnogwyd ei swydd gan raglen ymchwil Cymdeithas Sifil WISERD. Ariannwyd rhaglen ymchwil Cymdeithas Sifil WISERD gan y Cyngor Ymchwil Economaidd a Chymdeithasol (ES/S012435/1). Gwerthfawrogir cefnogaeth NHIR yn fawr.