Ynglŷn â PATCCh
Mae’r rhwydwaith ymchwil Dulliau To Newid Hinsawdd (PATCCh) sy’n seiliedig ar Le yn uno ac yn datblygu safbwyntiau gan academyddion, ymchwilwyr ac arbenigwyr diwydiant ar gysyniadau lle a newid yn yr hinsawdd, i gyfnewid gwybodaeth am syniadau o ymdeimlad o le mewn perthynas â newid yn yr hinsawdd. Mae’n pontio’r gwyddorau cymdeithasol a dulliau gwyddonol o newid yn yr hinsawdd o safbwynt sy’n seiliedig ar le, gan feithrin gallu yn y maes ymchwil rhyngddisgyblaethol hwn a datblygu perthnasoedd gwaith sy’n gefnogol i’r ddwy ochr â rhanddeiliaid anacademaidd sy’n mynd i’r afael â heriau’r argyfwng hinsawdd.
Mae gan ein rhwydwaith Cymru gyfan aelodau o nifer o sefydliadau a chanolfannau ymchwil yng Nghymru, yn ogystal â’r rhai y tu hwnt i’r ffin sydd ag arbenigedd mewn newid hinsawdd o safbwynt Cymru. Datblygwyd rhwydwaith PATCCh WISERD mewn ymateb i’r angen am rwydwaith ehangach ledled Cymru, yn dilyn sefydlu’r Rhwydwaith Ymchwil Mannau Newid Hinsawdd (PloCC) ym Mhrifysgol Bangor yn llwyddiannus.
Nod rhwydwaith PATCCh WISERD yw:
- Cyd-greu ymatebion gwydn i heriau newid yn yr hinsawdd trwy gysylltu arbenigedd academaidd â gwybodaeth ddeallus cymunedau sy’n mynd i’r afael â newid yn yr hinsawdd.
- Meithrin cydweithrediad academaidd rhyngddisgyblaethol ar heriau allweddol newid yn yr hinsawdd.
- Cefnogi llywodraethu lleol wrth ddatblygu ymatebion arloesol, trawsnewidiol, cynhwysol i newid yn yr hinsawdd.
- Datblygu strategaethau i ymateb i newid yn yr hinsawdd a lliniaru yn ei erbyn.
- Heriwch y grym gwleidyddol a’r grymoedd economaidd sy’n cyfrannu at newid yn yr hinsawdd.
- Darparu fforwm i nodi cydweithwyr, arbenigwyr a chysylltiadau y tu hwnt i’r byd academaidd.
- Gwella gwelededd allbynnau a phrosiectau perthnasol.
Arbenigedd a diddordebau ymchwil
Diwydiannau creadigol, ymddygiad sefydliadol, y celfyddydau a llenyddiaeth, gwyddorau cymdeithasol, iaith, hydroleg, ecoleg, gwyddor daear, marchnata, gwleidyddiaeth newid yn yr hinsawdd, dylunio trefol a chynllunio, iechyd planedol, daearyddiaeth, arloesedd cymdeithasol, rhewlifeg.
Mae diddordebau aelodau’n cynnwys:
Gweithredu yn yr hinsawdd, rôl lle wrth ymateb i newid yn yr hinsawdd, semanteg, adfer coedwigoedd trofannol, gwleidyddiaeth gwybodaeth, cydgynllunio gyda chymunedau, SDGs, emosiwn a’i rôl mewn ymateb i newid yn yr hinsawdd, hydroleg dalgylchol, ymddygiad defnyddwyr ac ymlyniad i le, hinsawdd a chelf, naratifau a straeon hinsawdd, pwyntiau tipio cymdeithasol, ynni adnewyddadwy morol, tir a chynllunio, deunyddiau ac adeiladau, ac ymddygiad dynol.
Aelodaeth
Ar hyn o bryd mae gan PATCCh dros hanner cant o aelodau sy’n cynrychioli un ar ddeg o sefydliadau. Gall aelodau gymryd rhan mewn seminarau ar-lein traws-sefydliadol, cyfarfodydd sgwrsio anffurfiol ar-lein a digwyddiadau ymgysylltu ehangach. Gwahoddir aelodau hefyd i ymuno ag is-grwpiau thematig sy’n dod i’r amlwg ac yn esblygu drwy ein cyfnewid gwybodaeth. Mae’r rhwydwaith hefyd yn gyfle i ddatblygu grantiau a phrosiectau ar y cyd.
Mae aelodaeth yn seiliedig ar fynegiant o ddiddordeb a bydd aelodau newydd yn cael eu hychwanegu at y rhestr bostio. Mae gan y rhwydwaith hwn ffocws ar Gymru, ond nid yw’n rhagofyniad i aelodau gael eu lleoli yng Nghymru. I fynegi diddordeb, cysylltwch â Dr Edward Shepherd: shepherde6@cardiff.ac.uk.
Tîm arweinyddiaeth
Dr Robin Mann (Prifysgol Bangor) r.mann@bangor.ac.uk
Yr Athro Thora Tenbrink (Prifysgol Bangor) t.tenbrink@bangor.ac.uk
Athro Kirsti Bohata (Prifysgol Abertawe) k.bohata@swansea.ac.uk
Dr Geraldine Lublin (Prifysgol Abertawe) g.lublin@swansea.ac.uk
Yr Athro Milja Kurki (Prifysgol Aberystwyth) mlk@aber.ac.uk
Dr Abid Mehmood (Prifysgol Caerdydd) MehmoodA1@cardiff.ac.uk
Dr Laura Norris (Prifysgol Caerdydd) NorrisLF@cardiff.ac.uk
Tynnu sylw at brosiectau
Dinasyddion Ecolegol
Mae Ecological Citizens yn brosiect a ariennir gan EPSRC dan arweiniad y Coleg Celf Brenhinol mewn partneriaeth â Phrifysgol Wrecsam a Sefydliad Amgylchedd Stockholm (SEI) ym Mhrifysgol Efrog. Mae Dinasyddion Ecolegol yn brosiect rhwydwaith i gefnogi cymdeithas ddigidol gynaliadwy trwy edrych ar ffyrdd o ddelweddu naratifau a grymuso dinasyddion i ofalu am eu hamgylchedd (yn ymwneud â lleihau ac ailddefnyddio gwastraff, cynhyrchu ynni) a dylunio eu profiadau eu hunain sy’n cynnwys cynhyrchion, sy’n hyrwyddo lles, dysgu, hunan-ddatblygiad.
Llwyfan Map Agored Cymunedol (COMP)
Mae’r Llwyfan Map Agored Cymunedol (COMP), cydweithrediad a ariennir gan AHRC gyda WISERD ym Mhrifysgol Caerdydd, Prifysgol Caergrawnt a Phrifysgol Wrecsam, yn ogystal â sawl partner arall, yn cael ei gefnogi gan Lywodraeth Cymru a Chomisiwn Cenedlaethau’r Dyfodol yng Nghymru sy’n ymchwilio i ffyrdd o fesur a spatialeiddio cyrhaeddiad yn erbyn Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol – darn o ddeddfwriaeth cynaliadwyedd sy’n arwain y byd.
Tirwedd Llechi
Archwiliodd y prosiect Tirwedd Llechi sut y gall cymunedau lleol a’r genhedlaeth iau elwa o’r Statws Treftadaeth y Byd UNESCO a ddyfarnwyd yn ddiweddar ar gyfer Tirwedd Lechi Cymru. Trwy gyfweliadau, grŵp ffocws a chyfryngau cymdeithasol a dadansoddi peiriannau chwilio, nododd y prosiect nifer o themâu sy’n berthnasol i fanteisio ar Safle Treftadaeth y Byd UNESCO Tirwedd Llechi a datblygu twristiaeth gynaliadwy ac adfywiol yng Ngogledd Orllewin Cymru.
Gwella cyfranogiad cymunedol mewn prosiectau carbon isel
Nod Gwella Cyfranogiad Cymunedol mewn Prosiectau Carbon Isel oedd gwerthuso a gwella cyfranogiad cymunedol mewn prosiectau hinsawdd a chynaliadwyedd amgylcheddol. Gan ddefnyddio Cynulliadau Cymunedol GwyrddNi ar yr Hinsawdd fel astudiaeth achos, gwnaethom edrych ar yr hyn sy’n gwneud i gynulliadau o’r fath weithio’n dda a beth yw’r rhwystrau. Ein nod oedd nodi’r materion hysbys sy’n ymwneud ag ymgysylltu a ffyrdd o’u datrys, yn ogystal â dod o hyd i heriau a bylchau newydd nad ydynt eto i’w hystyried. Canfuom y gellir gwella ymgysylltu â’r hinsawdd trwy fanteisio ar drafodaethau cymunedol lleol a threftadaeth ddiwylliannol, gan wehyddu gweithredu yn yr hinsawdd i naratifau cymunedol ehangach; a gall ymgysylltu cymunedau â gweithredu yn yr hinsawdd gael eu gwella drwy fframio cyfathrebiadau trwy ymlyniad lleoedd a gofyn i bobl newid yn yr hinsawdd bwriadol o safbwynt eu ‘patsh cartref’.
PONTYDD UNESCO
Mae PATCCh yn gysylltiedig â BRIDGES, clymblaid gwyddorau cynaliadwyedd byd-eang a drefnir o fewn Rhaglen Rheoli Trawsnewidiadau Cymdeithasol UNESCO (MOST). Mae croeso cynnes i aelodau PATCCh fod yn rhan o ganolfan Cymru i gefnogi cyfleoedd rhwydweithio ymhellach. Gweler gwefan BRIDGES am fwy o wybodaeth.
Darganfyddwch fwy
Ewch i sianel YouTube PATCCh i weld y seminarau diweddaraf.