Mae YDG Cymru wedi cael bron i £26 miliwn i barhau â’i waith arloesol gan ddefnyddio data gweinyddol i lywio polisi cyhoeddus a gwella bywydau ledled Cymru.
Bydd y cyllid yn rhedeg o 2026-2031 a chafodd ei gyhoeddi’n swyddogol heddiw gan y Gwir Anrhydeddus Mark Drakeford AS yn ystod ei anerchiad i gynrychiolwyr yng Nghynhadledd ADR UK yng Nghaerdydd.
Yn dilyn y cyhoeddiad yn gynharach yr haf hwn am fuddsoddiad o £168 miliwn ledled y DU yn ADR UK (Administrative Data Research UK), cadarnhaodd Ysgrifennydd y Cabinet swm y cyllid a fydd yn cael ei ddyfarnu i gefnogi cynlluniau ymchwil a data dan arweiniad y tîm yng Nghymru. Wedi’i gyflwyno gan Ymchwil ac Arloesi’r DU (UKRI) drwy’r Cyngor Ymchwil Economaidd a Chymdeithasol (ESRC), bydd y buddsoddiad yn cefnogi gwaith partneriaethau ADR UK ar draws y pedair gwlad o 2026 i 2031.
Yn ei araith, canmolodd Ysgrifennydd y Cabinet effaith ymchwil YDG Cymru hyd yma ac ailddatganodd gefnogaeth ymrwymiad parhaus Llywodraeth Cymru a Llywodraeth y DU i wneud penderfyniadau sy’n seiliedig ar ddata.
Wrth annerch y cynrychiolwyr, dywedodd y Gwir Anrhydeddus Mark Drakeford AS: “Mae gwaith YDG Cymru a Banc Data SAIL yn hanfodol, nid yn unig o ran galluogi mynediad at ddata dienw, ond o ran sicrhau bod safonau moesegol yn cael eu cynnal a bod ymddiriedaeth y cyhoedd yn cael ei chynnal.
“Rwy’n llawn cyffro am y cyfleoedd y mae buddsoddiad o’r newydd yn eu hagor, nid yn unig i Gymru, ond i’r DU gyfan. Mae’n ein galluogi i weithio ar y cyd ar draws llywodraethau, sectorau a disgyblaethau i ddatgloi potensial llawn data gweinyddol er lles y cyhoedd.”
Cadarnhaodd Ysgrifennydd y Cabinet gefnogaeth gref Llywodraeth Cymru i YDG Cymru a gwerth defnyddio data i ysgogi polisi mwy gwybodus ac effeithiol. Fel partner allweddol yn y rhaglen, bydd Llywodraeth Cymru yn parhau i weithio’n agos gyda chydweithwyr academaidd i sicrhau bod ymchwil yn cyd-fynd â blaenoriaethau polisi Cymru ac yn cyflawni effaith ystyrlon.
Mae YDG Cymru yn elfen allweddol o raglen ADR UK, gan ddod ag ymchwilwyr o Lywodraeth Cymru, Prifysgol Abertawe, a Phrifysgol Caerdydd ynghyd. Mae’r tîm yn gweithio ar y cyd i gynhyrchu mewnwelediadau gan ddefnyddio data gweinyddol wedi’i ddadadnabod ar draws meysydd gan gynnwys addysg, iechyd, tai a’r economi.
Wrth siarad am y cyhoeddiad am gyllid i YDG Cymru, dywedodd Stephanie Howarth, Cyd-gyfarwyddwr YDG Cymru: “Rydym wrth ein bodd yn derbyn y gefnogaeth newydd hon, a fydd yn caniatáu i ni adeiladu ar y cynnydd rydym wedi’i wneud a pharhau i ddarparu mewnwelediadau sy’n seiliedig ar ddata sy’n gwneud gwahaniaeth pendant i fywydau pobl. Mae’r cyllid hwn yn sicrhau y gallwn gryfhau ymhellach y bartneriaeth rhwng y byd academaidd a’r llywodraeth i fynd i’r afael â’r heriau sy’n wynebu Cymru heddiw ac yn y dyfodol.”
Bydd y buddsoddiad newydd yn caniatáu i YDG Cymru ddyfnhau ei hymchwil gyfredol, ehangu i feysydd polisi newydd, a pharhau i gryfhau’r cydweithio hanfodol rhwng y llywodraeth a’r byd academaidd.
Wrth siarad ar adeg y cyhoeddiad am gyllid newydd i ADR UK, dywedodd Dr Emma Gordon, Cyfarwyddwr ADR UK: “Rydym wrth ein bodd bod DSIT, UKRI ac ESRC wedi cadarnhau eu cefnogaeth barhaus i’n rhaglen gysylltu data ac ymchwil hanfodol.
“Bydd yr ymrwymiad hwn yn sicrhau y bydd yr arbenigedd, y seilwaith a’r momentwm rydym wedi’u datblygu ers i ni ffurfio yn 2018 yn parhau i ehangu er budd holl genhedloedd y DU.” Edrychwn ymlaen at barhau â’n cefnogaeth a’n cyllid ar gyfer amgylcheddau ymchwil dibynadwy, gan ddarparu setiau data cysylltiedig pwysicach ar gyfer ymchwil, a thyfu ein rhwydwaith o ymchwilwyr achrededig i gynhyrchu mewnwelediadau unigryw sy’n llywio newid polisi er lles y cyhoedd.
Mae rhagor o wybodaeth am fuddsoddiad ADR UK ar gael yma.
Ymddangosodd yr erthygl newyddion hon yn wreiddiol ar wefan ADR Cymru.