Ymchwil newydd y gymdeithas sifil ar ddiwylliannau ac ieithoedd brodorol yn India

Mae’r Athro Paul Chaney a’r Athro Sarbeswar Sahoo (Sefydliad Technoleg India, Delhi) wedi cael grant Her Fyd-eang newydd gan Academi’r Gwyddorau Meddygol ac maen nhw’n dechrau prosiect sy’n edrych ar gymdeithas sifil a diwylliannau ac ieithoedd brodorol yn India. Byddan nhw’n gweithio ar y cyd â Dr Reenu Punnoose (Sefydliad Technoleg India, Palakkad). Mae’r astudiaeth…

Y gorffennol yn y presennol: Ystyried gwaith codi glo a streic y glowyr yn 1984-85

Ar 2 Mawrth 2024, cafodd y 40 mlynedd ers streic y glowyr ei nodi mewn cynhadledd WISERD yn Adeilad Bute, Prifysgol Caerdydd, gydag ymgyrchwyr, undebwyr llafur, ymchwilwyr a chynhyrchwyr ffilmiau’n bresennol. Agorwyd y gynhadledd drwy ddangos y ffilm, Breaking Point, a wnaed ac a gyflwynwyd gan y cyfarwyddwr enwog o Sweden, Kjell-Åke Andersson. Gwnaed y…

Oriel luniau: Y gorffennol yn y presennol

Detholiad o luniau o’n digwyddiad pen blwydd diweddar ‘Y gorffennol yn y presennol: Ystyried gwaith codi glo a streic y glowyr yn 1984-85’ a dynnwyd gan Natasha Hirst. Mae’r rhain yn cynnwys baneri o gyfrinfeydd y NUM o faes glo’r De (ar fenthyg gan Lyfrgell Glowyr De Cymru).

Hacathonau Hyb PrOPEL yn helpu rheolwyr i gymryd camau i wella ansawdd swyddi

Ym mis Chwefror 2024, cynhaliodd cyd-gyfarwyddwyr WISERD, yr Athro Alan Felstead a Rhys Davies, hacathonau yn Sheffield a Belfast ar gyfer rheolwyr adnoddau dynol sydd â diddordeb mewn gwella ansawdd swyddi ar gyfer eu timau. Trefnwyd y digwyddiadau gan Hyb PrOPEL ac roedd bron i 100 o reolwyr o amrywiaeth o fusnesau yn y sector…

Rhaglen ar ITV yn rhoi sylw i streic y glowyr rhwng 1984 a 85

Yn dilyn ein digwyddiad diweddar, ‘Y gorffennol yn y presennol: Y diwydiant glo a streic y glowyr 1984-85’ cawsom sylw ar raglen arbennig ar ITV Wales, a ddarlledwyd dydd Llun 4 Mawrth yn canolbwyntio ar ddigwyddiadau 1984-85 a’u dylanwad o hyd ar economi, pobl, gwleidyddiaeth a chymunedau Cymru. Gwyliwch un o’n siaradwyr yn y digwyddiad,…

Y Comisiwn Annibynnol ar Ddyfodol Cyfansoddiadol Cymru yn cyhoeddi ei adroddiad terfynol

Ar 17 Ionawr, yn dilyn sgwrs genedlaethol ddwy flynedd o hyd, cyhoeddodd y Comisiwn Annibynnol ar Ddyfodol Cyfansoddiadol Cymru ei adroddiad. Roedd y cyhoeddiad yn amlinellu tri opsiwn posibl ar gyfer dyfodol cyfansoddiadol Cymru: rhagor o ddatganoli, DU ffederal a Chymru annibynnol. Mae Cyd-gyfarwyddwr WISERD, Dr Anwen Elias, yn aelod o’r Comisiwn ac yn rhan…

CWPS i arwain prosiect newydd mawr i gefnogi datblygiad cynaliadwy cynhwysol yng Nghymru Wledig

Mae tîm dan arweiniad Cyd-gyfarwyddwr WISERD-CWPS Michael Woods wedi derbyn dros £5m gan UKRI i sefydlu Cymru Wledig LPIP Rural Wales, y Bartneriaeth Polisi ac Arloesi Lleol ar gyfer Cymru Wledig. Mae’r bartneriaeth yn cynnwys aelodau CWPS Lowri Cunnington Wynn a Rhys Jones yn ogystal ag ymchwilwyr ym mhrifysgolion Aberystwyth, Bangor, Caerdydd a Swydd Gaerloyw…

Safbwyntiau cymdeithas sifil ar AI yn yr UE

Yn rhan o’r astudiaeth WISERD ‘Meysydd ehangu dinesig newydd: pobl, anifeiliaid a Deallusrwydd Artiffisial (AI)’, fe gyflwynon ni ymchwil newydd mewn digwyddiad WHEB ym Mrwsel y mis diwethaf. Mae’r ymchwil yn nodi barn a phryderon sefydliadau cymdeithas ddinesig (CSOau) am Ddeallusrwydd Artiffisial (AI) yn yr UE. Mae’r Comisiwn Ewropeaidd yn deddfu er mwyn cydlynu’r fframwaith…

WISERD yn cyflwyno ymchwil cymdeithas sifil i lunwyr polisïau ym Mrwsel

Ar 25 Ionawr, cynhaliwyd gweithdy gan Sefydliad Ymchwil Cymdeithasol ac Economaidd a Data Cymru (WISERD) ac Addysg Uwch Cymru Brwsel (WHEB) ar gyfer llunwyr polisïau ym Mrwsel, ac fe gyflwynwyd achos dros roi ymchwil cymdeithas sifil wrth wraidd cynlluniau ar gyfer yr Undeb Ewropeaidd. Yn ddiweddarach eleni, bydd aelodau’r Cyngor Ewropeaidd yn cyfarfod i gytuno…

”Nonsens ar stilts”? 75 mlynedd ers cyhoeddi’r Datganiad Cyffredinol o Hawliau Dynol

Yn Anarchical Fallacies (1796), dywedodd yr athronydd iwtilitaraidd Seisnig Jeremy Bentham fod y cysyniad o hawliau naturiol yn nonsens ac mai ‘nonsens ar stilts’ oedd hawlio hawliau nad ydynt wedi’u rhagnodi yng nghyfreithiau’r wladwriaeth. Dadleuodd fod drysu dymuno bod gennym hawl gyda bodolaeth yr hawl ei hun yn gamsyniad llwyr. Ar ben hynny, rhoddir yr…

Cyflwynwyd ymchwil Sefydliad Ymchwil Gymdeithasol ac Economaidd, Data a Dulliau Cymru (WISERD) yn y Senedd

Ar 30 Tachwedd, cyflwynodd yr Athro Mitch Langford, cyd-gyfarwyddwr WISERD ym Mhrifysgol De Cymru (PDC), ymchwil WISERD o’r prosiect a ariennir gan y Cyngor Ymchwil Economaidd a Chymdeithasol (ESRC), ‘Anghydraddoldebau, colled ddinesig a lles’, i’r pwyllgor newid hinsawdd, amgylchedd a seilwaith yn y Senedd. Roedd digwyddiad Meysydd o Ddiddordeb Ymchwil (ARI) y Senedd yn cynnwys…

Adroddiad | Goblygiadau fframwaith cyfreithiol newydd i amddiffyn hawliau lleiafrifol

Y llynedd, 30 mlynedd ers i’r Cenhedloedd Unedig wneud datganiad ar Hawliau Personau sy’n Perthyn i Leiafrifoedd Cenedlaethol neu Ethnig, Crefyddol ac Ieithyddol, galwodd y Rapporteur Arbennig ar Hawliau Lleiafrifol, Fernand de Varennes, am gytundeb newydd i gydnabod a diogelu hawliau lleiafrifoedd yn well. Ar ran Sefydliad Coppieters, mae Dr Anwen Elias wedi ysgrifennu adroddiad sy’n ystyried…

Opera IDEAL ‘Y Bont/ The Bridge’

Yn gynharach eleni, fe berfformiodd y tîm IDEAL ‘The Bridge’, sef opera un act newydd am y profiad o fyw gyda dementia. Ysgrifennodd un aelod o’r gynulleidfa fod yr opera yn “ardderchog, yn procio’r meddwl ac mae angen ei darlledu ymhellach.” Mae’r tîm IDEAL wedi lansio ffilm o’r perfformiad Saesneg yn ddiweddar. Gwyliwch The Bridge…

Civil society and animal welfare lobbying in India

In October, as part of WISERD’s civil society and animal welfare research, a workshop was held in New Delhi. Academics present included co-investigators Professors Paul Chaney and Sarbeswar Sahoo, along with Research Associates Dr Pooja Sharma and Dr Debashree Saikia (pictured). Our work involves comparative analysis of developments in Wales, Scotland, England and India. We…

Monitro mynediad at fannau cynnes

Mae papur a gyhoeddwyd yn ddiweddar gan Dr Andrew Price a’r Athrawon Gary Higgs a Mitchel Langford ym Mhrifysgol De Cymru wedi tynnu sylw at amrywiadau daearyddol o ran mynediad at fannau cynnes yng Nghymru. Mae mannau cynnes yn rhoi cyfle i helpu aelwydydd i geisio lleihau effaith biliau ynni cynyddol yn ystod misoedd y…

Etholwyd yr Athro W. John Morgan yn Athro Er Anrhydedd ym Mhrifysgol Iorddonen

Mae’r Athro W. John Morgan, Cymrawd Emeritws Leverhulme, yn WISERD, wedi’i ethol yn Athro Anrhydeddus, Ysgol Gwyddorau Addysgol, Prifysgol Iorddonen. Mae hyni gydnabod ei gyfraniad at addysg gymharol a rhyngwladol a datblygiad cymdeithasol. Ymhlith ei benodiadau niferus, mae’r Athro Morgan wedi bod yn Gadeirydd Comisiwn Cenedlaethol y Deyrnas Unedig ar gyfer UNESCO; aelod o Bwyllgor…

Caerdydd yw dinas gyntaf y DU sy’n Gyfeillgar i Blant (UNICEF)

Mae cyfoeth o arbenigedd yn ymchwil y gwyddorau cymdeithasol wedi helpu Caerdydd i ddod yn Ddinas gyntaf y DU sy’n Gyfeillgar i Blant, sef un o raglenni UNICEF. Dyfarnwyd y statws o bwys i’r ddinas i gydnabod y camau y mae Cyngor Caerdydd a’i bartneriaid, gan gynnwys Prifysgol Caerdydd, wedi’u cymryd yn ystod y pum…

Covid-19 vaccine inequality found among people experiencing homelessness in Wales, study suggests

A year into the mass vaccination programme, people who experienced homelessness in Wales had rates of Covid-19 vaccine uptake that were almost 20% points less than people of similar characteristics. The study, led by Dr. Ian Thomas, also found that the rate at which the Covid-19 vaccine was provided was slower for people with recent…

Agweddau pobl ifanc tuag at y Gymraeg

Yr iaith Gymraeg a hunaniaeth Mae Astudiaeth Aml-garfan WISERD 2022 o blant ysgolion uwchradd ledled Cymru yn rhoi cipolwg gwerthfawr ar agweddau disgyblion tuag at y Gymraeg. Fel y disgwylid, mae’r canlyniadau yn amrywio yn ôl cyfrwng yr ysgol wrth i’r disgyblion ystyried os yw’r Gymraeg yn rhan o’u hunaniaeth Gymreig. Mae disgyblion mewn ysgolion…

Papur newydd yn galw am ddefnyddio cyfiawnder gofodol fel dull i fynd i’r afael ag argyfyngau lluosog yng nghefn gwlad Prydain

Mae papur newydd gan yr Athro Michael Woods wedi’i gyhoeddi yn The Geographical Journal. Mae’r papur hwn yn cynnig mabwysiadu cyfiawnder gofodol fel dull o ddeall yr argyfyngau lluosog sy’n wynebu cefn gwlad Prydain ac i ddatblygu ymatebion polisi. Mae’n amlinellu elfennau allweddol cyfiawnder gofodol gwledig ac yn ystyried ei ddefnydd wrth ddadansoddi heriau yng…

Anabledd ac aelodaeth o undebau llafur yn y DU

Mae anabledd yn gysylltiedig ag anfantais sylweddol yn y farchnad lafur yn rhyngwladol, ond er gwaethaf y ddadl bod undebau llafur yn gweithio fel ‘cleddyf cyfiawnder’ ac yn amddiffyn y gweithwyr sydd dan anfantais fwyaf, ychydig iawn o ymchwil sydd wedi’i gwneud i’r berthynas rhwng undebau llafur ac anghydraddoldeb sy’n gysylltiedig ag anabledd yn y…

Understanding ethnicity pay gaps in the UK public sector

We were tasked in a recent research project for the Office of Manpower Economics to provide an overview and understanding of the nature of variation in workers’ remuneration within the public sector, and how this varied by ethnicity. As our project  comes to an end, we take this opportunity to reflect – what have we…

Angen dull newydd o weithio’n hyblyg i atal anghydraddoldeb rhag ehangu

Mae angen i’r cyfle i weithio’n hyblyg fod ar gael i bawb er mwyn osgoi ehangu anghydraddoldebau, yn ôl adroddiad gan academyddion ym Mhrifysgol Caerdydd. Mae canfyddiadau’r grŵp gwaith a chyflogaeth ReWAGE, sy’n cynnwys yr Athro Alan Felstead o Sefydliad Ymchwil Cymdeithasol ac Economaidd a Data Cymru (WISERD) un yn o’r cyd-awduron, yn nodi’r problemau…

Cynhadledd Flynyddol WISERD 2023

Ar y 28ain a’r 29ain o Fehefin, daeth dros 120 o gynrychiolwyr, cyflwynwyr ac arddangoswyr ynghyd ym Mhrifysgol Bangor ar gyfer Cynhadledd Flynyddol WISERD eleni. Thema eleni yw ‘Cymdeithas sifil a llywodraethu mewn oes o argyfwng’. Daeth cydweithwyr o bum prifysgol bartner WISERD a mwy ynghyd, a thros gyfnod o ddau ddiwrnod prysur, cyflwynwyd bron…

Civil society, animal welfare and Brexit

As part of a series of blog posts on WISERD’s civil society and animal welfare research, here we look at the views of campaigners with civil society organisations (CSOs) about the impact of Brexit on animal welfare. This matters, for it aligns with a key focus in the academic literature, namely, how shifting patterns and…

Civil society and animal welfare lobbying at Westminster

As part of a series of blog posts on WISERD’s civil society and animal welfare research, here we look at the views and experiences of civil society organisations (CSOs) lobbying Westminster for better animal welfare. These are emerging findings taken from a series of in-depth interviews with campaigners. This is worth studying because over recent…

Civil society activism and animal welfare policy divergence

As part of a series of blog posts on WISERD’s civil society and animal welfare research, here we look at the “territorialisation” of animal welfare rights and how this is being driven by civil society activism. In other words, civil society organisations (CSOs) successfully lobbying for distinctive laws and policies that convey contrasting protections in…

New analysis: Animals in sport – exploring civil society welfare campaigning

As part of a series of blog posts on civil society and animal welfare, here we look at emerging findings from our analysis of civil society organisations’ (CSOs’) campaigning to ban greyhound racing in Wales and Scotland. This is prompted by welfare concerns and relatedly, because races in these countries are not subject to statutory…

International, Comparative and Action Research: Triangulating Wales with the Basque Country and California

International, comparative and action research can be shaped through an unexpected and highly unpredictable rationale when conducting fieldwork research. In 1946, Kurt Lewin defined action research as ‘transformative research on the conditions and effects of various forms of social action that employs a spiral of steps, each consisting of a cycle of planning, action, and…

Disability and trade union membership in the UK

Disability is associated with significant labour market disadvantage internationally but despite arguments that trade unions act as a ‘sword of justice’ and protect the most disadvantaged employees, there has been relatively limited exploration of the relationship between trade unions and disability-related labour inequality. Our latest analysis provides new evidence for the UK with important insights…

Llyfr gan yr Athro W. John Morgan wedi’i gyhoeddi ym Mrasil

Mae llyfr yr Athro W. John Morgan ar yr athronydd ac addysgwr Iddewig enwog o Awstria, Martin Buber, Buber and Education: Dialogue as Conflict Resolution,  (gyda Alexandre Guilherme), Routledge, 2014, wedi’i gyfieithu i Bortiwgaleg a’i gyhoeddi ym Mrasil gan Wasg Prifysgol PUCR, Porto Allegre, gyda chefnogaeth Comisiwn Cenedlaethol Brasil i  UNESCO. Roedd Martin Buber yn…

Datganoli a lobïo ym maes lles anifeiliaid: archwilio barn ymgyrchwyr y gymdeithas sifil

Fel rhan o gyfres o flogiau ar ein hymchwil ar weithrediaeth cymdeithas sifil a hawliau lles anifeiliaid, dyma rannu rhai canfyddiadau sy’n dod i’r amlwg ar effaith datganoli yn y DU. Canfyddiad allweddol o’n cyfres o gyfweliadau manwl gydag ymgyrchwyr sy’n cynrychioli sefydliadau cymdeithas sifil yw eu rhwystredigaeth gyda San Steffan a safbwyntiau cadarnhaol yn…

Shifting public attitudes to animal welfare? New research explores the views of civil society campaigners

While academic literature on environmentalism has long emphasised the interdependence and fragility of all life forms on earth, scholarly work on civil society has largely overlooked the position of non-humans. Our research is seeking to address this by examining contemporary civil society advocacy for animal welfare rights in the UK. As part of a series…

Pŵer meddal, diplomyddiaeth gyhoeddus, a moderniaeth yn Tsieina a Rwsia

Mae John Morgan, Athro Anrhydeddus a Chymrawd Emeritws Leverhulme yn WISERD, ym Mhrifysgol Caerdydd, wedi ysgrifennu traethawd adolygu llyfrau sydd wedi’i gyhoeddi yng nghyfnodolyn, Eurasian Geography and Economics. Dywed yr Athro Morgan: “Erbyn hyn mae llenyddiaeth helaeth ar gysyniadau cysylltiedig pŵer meddal a moderniaeth” ac mae’r traethawd hwn yn adolygu rhai enghreifftiau nodedig. Mae ‘Soft…

Ymchwil WISERD newydd ar droseddau hawliau dynol yn Nwyrain Affrica yn ystod y pandemig

Yn ddiweddar, cyflwynais ymchwil WISERD newydd ar hawliau dynol yn ystod y pandemig yng Nghyngres y Gymdeithas Astudiaethau Gwleidyddol Ryngwladol yn Buenos Aires. Roedd canfyddiadau fy ymchwil yn cyd-fynd â thema’r gynhadledd ‘Gwleidyddiaeth yn Oes Argyfyngau Trawsffiniol’ ac yn archwilio sut y defnyddiodd grwpiau elitaidd gwleidyddol yn Nwyrain Affrica yr argyfwng fel esgus dros atal…

Llwyddiant grant ymchwil i bartneriaeth rhwng academyddion ac ymarferwyr

Mae Dr Elizabeth Woodcock yn Gymrawd Ymchwil ar brosiect ymchwil Cymuned Ymarfer Rhagnodi Cymdeithasol. Arweinir y prosiect hwn gan Dr Koen Bartels, Athro Cyswllt yn y Sefydliad Llywodraeth Leol (Inlogov), Prifysgol Birmingham. The Active Wellbeing Society yw’r prif bartner ymchwil, sef Cymdeithas Budd Cymunedol a sefydlwyd yn 2017 gan Wasanaeth Lles Cyngor Dinas Birmingham. Meithrin…

Yr S.S. Empire Windrush a The London Trilogy a England, Half English gan Colin MacInnes

Ar 22 Mehefin eleni, mae’n 75 mlynedd ers dyfodiad yr S.S. Empire Windrush i Brydain; yn sgil hyn, rwyf wedi fy ysgogi i ailddarllen The London Trilogy gan Colin MacInnes, sy’n cynnwys City of Spades (1957), Absolute Beginners (1959) a Mr Love and Justice (1960).  Roedd MacInnes, a fu farw ym 1976, yn awdur a…

Ydy ansawdd swyddi’n well neu’n waeth ar ôl y pandemig?

Mewn papur mynediad agored newydd, mae Rhys Davies a’r Athro Alan Felstead yn rhannu ambell gipolwg ar ddata cwis a gasglwyd cyn ac ar ôl Covid-19 i archwilio pa effeithiau tymor byr y mae’r pandemig wedi’u cael ar ansawdd swyddi yn y DU. Mae’r canlyniadau’n dangos bod ansawdd nad yw’n gysylltiedig â thâl wedi gwella,…

Chwarae teg: gallai technegau newydd helpu i gynllunio darpariaeth cyfleusterau hamdden er mwyn gwella cyfranogiad

Mae ein hastudiaethau blaenorol sy’n archwilio’r amrywiad mewn mynediad at gyfleusterau chwaraeon mewn perthynas â phatrymau economaidd-gymdeithasol yng Nghymru wedi’u seilio ar dybiaeth mai teithio preifat yw’r dull trafnidiaeth a ddefnyddir. Rydym bellach yn cynnwys pellteroedd ac amseroedd teithio ar gyfer dulliau trafnidiaeth eraill fel rhan o’n cyfrifiadau hygyrchedd. Mae’r rhain yn deillio o archwiliad…

Plant Cymru yn llai bodlon â’r ysgol yn ystod y pandemig nag yr oeddent cyn y pandemig

Mae’r postiad blog hwn yn ail ran mewn cyfres sy’n cyflwyno canfyddiadau rhagarweiniol ar lesiant plant yng Nghymru cyn ac yn ystod pandemig Covid-19. Mae’n defnyddio data o’r Arolwg Rhyngwladol o Lesiant Plant (ISCWeB) — Bydoedd Plant, arolwg byd-eang ar les goddrychol plant, gyda’r don hon yn cynnwys 20 gwlad i gyd. Cynhaliwyd yr arolwg…

Pen rheswm / gwrando’r galon: Darlunio Dyfodol Cymru

Arddangosfa yn Y Bandstand, Aberystwyth 13 –15 Ebrill 2023 Hon oedd yr arddangosfa gyntaf yn gysylltiedig â’n prosiect sy’n defnyddio ffotograffiaeth i ddeall sut mae pobl yn meddwl am annibyniaeth yng Nghymru, yr Alban a Chatalwnia. I’r cenhedloedd hyn, byddai annibyniaeth yn golygu gadael y wladwriaeth maen nhw’n perthyn iddi ar hyn o bryd (y…

Mae ymchwilwyr WISERD yn cyflwyno eu canfyddiadau am ansawdd swyddi athrawon

Cyflwynodd Katy Huxley, Alan Felstead (WISERD) a Francis Green (UCL) ganlyniadau cyntaf eu hymchwil ar newid yn ansawdd swyddi athrawon mewn digwyddiad ymylol yng nghynhadledd flynyddol yr Undeb Addysg Cenedlaethol (NEU) yn Harrogate heddiw (3 Ebrill 2023). Mae’r dystiolaeth yn seiliedig ar brosiect ymchwil a gynhaliwyd gan WISERD ym Mhrifysgol Caerdydd ac UCL. Mae’r canlyniadau’n…

Ymchwil ar gefnogaeth wledig i wleidyddiaeth aflonyddgar yn ennill grant Ewropeaidd sylweddol

Bydd y berthynas rhwng anfodlonrwydd etholwyr mewn ardaloedd gwledig a chefnogaeth i symudiadau gwleidyddol aflonyddgar yn Ewrop a’r Unol Daleithiau, yn destun astudiaeth o bwys gan athro o Brifysgol Aberystwyth, yn sgil dyfarnu grant uchel ei fri. Mae’r Athro Michael Woods wedi sicrhau cyllid o bron i €2.5 miliwn gan y Cyngor Ymchwil Ewropeaidd (ERC)…

Ben Bowen Thomas, Cymru, ac UNESCO

Papur newydd gan yr Athro W John Morgan, Athro Anrhydeddus, Ysgol y Gwyddorau Cymdeithasol, a Chymrawd Emeritws Leverhulme, WISERD, ym Mhrifysgol Caerdydd, yn ystyried bywyd a gyrfa’r addysgwr oedolion, gwas sifil a diplomydd diwylliannol amlwg yng Nghymru, Syr Ben Bowen Thomas (1899-1977). Bu’r Athro Morgan yn Gadeirydd Comisiwn Cenedlaethol UNESCO y Deyrnas Unedig, 2010-2013. “Heb…

Chweched Cynhadledd yr Economi Sylfaenol: Archwilio’r Economi Sylfaenol ar gyfer Pontio Cyfiawn

14-16 Medi 2023 Prifysgol Technoleg, Fienna (TU Wien), Awstria Galwad am Bapurau a Chyfraniadau Rhwng 14 a 16 Medi 2023, byddwn yn croesawu’r 6ed Cynhadledd Economi Sylfaenol yng nghanol Fienna! Yn ystod ein cynhadledd bydd prif siaradwyr a sesiynau llawn, sesiynau cyfochrog yn ogystal â gweithgorau a theithiau cerdded yn y ddinas. Mae argyfyngau lluosog…

Mae Dr Igor Calzada yn cyflawni’n llwyddiannus ei rôl fel Ysgolhaig Fulbright yng Nghaliffornia

Mae Dr Igor Calzada, Prif Gymrawd Ymchwil yn WISERD, wedi cwblhau ei rôl fel Ysgolhaig-preswyl Fulbright (S-I-R) 2022-23 ym Mhrifysgol Talaith California, Bakersfield (CSUB) drwy Gomisiwn Fulbright yr UD-DU. Cafodd Dr Calzada ei groesawu’n ffurfiol gan y brifysgol yn ystod derbyniad ar 10 Hydref 2022 (gallwch ddarllen y cyfweliad a gynhaliwyd cyn y digwyddiad, gwylio’r…

Arolwg rhyngwladol yn canfod bod plant mewn ardaloedd trefol yng Nghymru’n nodi gostyngiad yn eu lles cyffredinol yn ystod y pandemig

Does dim gwadu bod yr aflonyddwch i fywyd bob dydd a achoswyd gan bandemig y coronafeirws wedi cael dylanwad dwys ar les plant, gydag amryw o sefydliadau rhyngwladol (e.e. WHO, UNESCO, WFP, UNICEF) yn gofyn bod mwy yn cael ei wneud i gynorthwyo plant i ymdopi â hyn, er mwyn osgoi canlyniadau negyddol hirdymor. Yng…

Comparing the changing fortunes of trade unions across Great Britain

In our last blog post we looked at how WISERD’s free interactive mapping tool UnionMaps reveals the complex patterns in trade union membership that exist across Great Britain. Analysis revealed that the overall downward trend in union density that is observed across Great Britain as a whole masks very different local fortunes for the trade…

Mapping the uneven decline of union membership in Great Britain

Recent waves of strike action by nurses, train drivers, ambulance drivers, university lecturers, teachers and others besides has highlighted the prominent position that trade unions continue to hold within the UK. An important factor that determines the power and influence of trade unions, either within an organisation or across a sector, is the proportion of…

Mae’r dull trafnidiaeth yn dylanwadu ar gyfleoedd hamdden

Cyhoeddwyd papur newydd yn WISERD gan Andrew Price, Mitchel Langford a Gary Higgs ym Mhrifysgol De Cymru yn ddiweddar yn y cyfnodolyn, Case Studies on Transport Policy. Gan ddefnyddio data cyfleusterau chwaraeon gan Chwaraeon Cymru a data ffynhonnell agored ar leoedd gwyrdd, mae’r tîm yn ymchwilio i’r amrywiadau o ran y gallu i fwynhau cyfleoedd…

Senarios IMAJINE yn cael eu cyflwyno yng Nghynhadledd Polisi Cydlyniant yr UE

Yn nhrydedd Gynhadledd Polisi Cydlyniant yr UE yn Zagreb ym mis Tachwedd, cyflwynodd yr Athro Michael Woods ganfyddiadau prosiect IMAJINE Horizon 2020, sy’n cael ei arwain gan Ganolfan Gwleidyddiaeth a Chymdeithas Cymru (CWPS) a WISERD. A hithau wedi’i threfnu ar y cyd gan Gyfarwyddiaeth Gyffredinol Polisi Rhanbarthol a Threfol y Comisiwn Ewropeaidd, y Gymdeithas Astudiaethau…

Adroddiad newydd WISERD ar Fargen Twf Gogledd Cymru

Fel rhan o raglen ymchwil Canolfan Cymdeithas Sifil a ariennir gan ESRC WISERD, mae tîm o ymchwilwyr WISERD wedi cyhoeddi adroddiad newydd ar y broses o ddatblygu a gweithredu Bargen Twf Gogledd Cymru (NWGD), yn seiliedig ar arsylwadau o gyfres o gyfweliadau gyda rhanddeiliaid rhwng mis Gorffennaf i fis Rhagfyr 2021. Cynhaliwyd pymtheg cyfweliad o…

Cynhadledd Lansio Cynghrair Economi Sylfaenol Cymru

Gyda dros 40 o gynrychiolwyr a rhagor o gyflwynwyr a chynrychiolwyr yn ymuno ar-lein, lansiodd y gynhadledd hybrid brosiect y Cynghrair Sylfaenol o adeiladu cynghreiriau ar gyfer newid ac adnewyddu sylfaenol yng Nghymru. Tynnodd cyfuniad o gyflwyniadau a phynciau trafod mewn gweithdai sylw at amcanion sylfaenol a ffyrdd o weithio sy’n gallu cynnal y gallu…

Papur newydd ar ffoaduriaid, hil a chyfyngiadau cosmopolitaniaeth wledig yng Nghymru ac Iwerddon

Mae Cyd-Gyfarwyddwr CWPS-WISERD, yr Athro Michael Woods, wedi cyhoeddi papur mynediad agored yn y Journal of Rural Studies sy’n edrych ar ffoaduriaid a cheiswyr lloches yn ymgartrefu mewn tair tref fechan yng Nghymru ac Iwerddon, yn cynnwys Aberystwyth a’r Drenewydd. Mae’r papur yn adeiladu ar erthygl gynharach a oedd yn cyflwyno’r syniad o gosmopolitaniaeth wledig…

Papur newydd yn amlygu effaith trawsnewid diwydiannol mewn ardaloedd gwledig

Mae papur newydd yn y Journal of Rural Studies yn adrodd ar ymchwil o brosiect Global-Rural yr ERC a arweiniwyd gan CWPS-WISERD i archwilio trawsnewidiad diwydiannol pentref yn nwyrain Tsieina yng nghyd-destun globaleiddio. Cyd-awduron y papur yw Cyd-Gyfarwyddwr CWPS-WISERD, yr Athro Michael Woods, ynghyd â chyn-ôl-ddoethur CWPS-WISERD, Dr Francesa Fois (sydd bellach ym Mhrifysgol Salford),…

Trafod ac ymdrin â materion hil a hiliaeth: Arolwg WMCS yn datgelu gwahaniaethau mawr rhwng ysgolion yng Nghymru

Ym mis Hydref 2022, cyhoeddodd Llywodraeth Cymru y byddai dysgu proffesiynol gwrth-hiliol yn orfodol i bob athro ysgol yng Nghymru fel rhan o Gynllun Gweithredu Gwrth-hiliol Cymru. Mae tystiolaeth o gasgliad diweddaraf Astudiaeth Aml-garfan Addysg WISERD (WMCS) yn awgrymu bod gwir angen hyfforddiant cyffredinol a gorfodol o’r fath. Yn ystod haf 2022, gofynnwyd i 1,100…

Trafod cryfhau democratiaeth yng Nghymru mewn cynhadledd am y cyfryngau

Bydd Cyd-Gyfarwyddwr CWPS-WISERD yn trafod sut i gryfhau democratiaeth yng Nghymru mewn cynhadledd amlwg ynghylch y cyfryngau yr wythnos hon. Cynhelir ‘Lleisiau’r Dinasyddion, Newyddion y Bobl: Sicrhau bod y Cyfryngau’n Gweithio dros Gymru’ yn y Sefydliad Materion Cymreig yng Nghaerdydd ddydd Iau 17 Tachwedd, ac mae’n cynnwys areithiau o bwys gan Ddirprwy Weinidog y Celfyddydau…

Ymchwilwyr WISERD yn creu gwefan newydd i ymchwilio i hygyrchedd gwasanaethau allweddol yng Nghymru

Mae gwefan brototeip sy’n ymchwilio i hygyrchedd gwasanaethau allweddol yng Nghymru wedi’i datblygu gan ymchwilwyr WISERD yng Nghanolfan Ymchwil Systemau Gwybodaeth Ddaearyddol Prifysgol De Cymru. Mae hyn yn rhan o raglen ymchwil barhaus sy’n ymchwilio i hygyrchedd daearyddol gwasanaethau yng Nghymru. Mae’r wefan yn galluogi defnyddwyr i weld pa mor hygyrch yw gwasanaethau allweddol, yn…

Tlodi yn yr ystafell ddosbarth: Mae disgyblion ysgol yng Nghymru yn ymwybodol iawn o’r caledi a brofir gan eu cyd-ddisgyblion

Ceir pryder eang a chynyddol y bydd costau byw sydd ar gynnydd yn effeithio’n ddifrifol ar y teuluoedd a’r cymunedau tlotaf y gaeaf hwn. Roedd pethau’n o ddrwg y gaeaf diwethaf. Datgelodd adroddiad gan Sefydliad Bevan fod yn agos i bedwar aelwyd o bob 10 yng Nghymru yn cael trafferth cael dau ben llinyn ynghyd….

Ymchwil newydd yn archwilio effaith datganoli ar lunio polisi cymdeithasol yng Nghymru

Mae llyfr newydd yn cynnwys ymchwil gan gyd-gyfarwyddwr WISERD, yr AthroPaul Chaney ar effaith datganoli ar lunio polisi cymdeithasol yng Nghymru. Mae “polisi cymdeithasol” yma yn cyfeirio at ymyriadau polisi’r llywodraeth i wella llesiant cymdeithasol. Mae’n cynnwys y rhan fwyaf o’r meysydd polisi a ddatganolwyd i Gymru o dan Ddeddfau datganoli olynol ers 1998, gan…

Y bwlch cyflog rhwng y rhywiau yn y DU: ydy maint y cwmni o bwys?

Mae papur trafod newydd gan y Sefydliad Llafur Byd-eang (GLO) gan Melanie Jones a Chymrawd GLO, Ezgi Kaya, wedi’i gyhoeddi. Mae’r papur yn canfod bod gan gwmnïau mawr fylchau cyflog llai rhwng y rhywiau a bylchau cyflog anesboniadwy tebyg rhwng y rhywiau o gymharu â chwmnïau llai. Rhagor o wybodaeth a lawrlwytho’r papur ar wefan…

Cynhadledd Flynyddol WISERD 2022

Ar 6 a 7 Gorffennaf, daeth dros 140 o gynrychiolwyr, cyflwynwyr ac arddangoswyr o bum prifysgol bartner WISERD a thu hwnt ynghyd ym Mhrifysgol Abertawe i gynnal Cynhadledd Flynyddol gyntaf WISERD ers dechrau’r pandemig. Thema’r gynhadledd eleni oedd ‘Cymdeithas sifil a chyfranogiad: materion cydraddoldeb, hunaniaeth a chydlyniant mewn tirwedd gymdeithasol sy’n newid’, a denodd dros…

Ymgysylltu ag amgylchedd dysgu rhithwir Hwb yn ystod y cyfnodau cau ysgolion oherwydd Covid-19

Mae Dogfennaeth Deall Data newydd gan Dr Alexandra Sandu a Dr Jennifer May Hampton o Labordy Data Addysg WISERD ac a gynhyrchwyd gan dîm ymchwil addysg ADR Cymru bellach ar gael: Ymgysylltu ag amgylchedd dysgu rhithwir Hwb yn ystod y cyfnod cau ysgolion oherwydd Covid-19 . Mae’r adroddiad hwn yn nodi canfyddiadau cynnar ynghylch y…

New civil society research highlights state repression of human rights defenders in South Asia

New research by WISERD co-director, Professor Paul Chaney examines state and civil society organisation (CSO) perspectives on the contemporary situation of human rights defenders (HRDs) in South Asia using data submissions to the Universal Periodic Review (UPR), the United Nations five-yearly monitoring process. “Human rights defender” refers to anyone acting to: address any human right on…

Cyhoeddi erthygl newydd ar fesur hygyrchedd gwasanaethau bancio

Mae erthygl newydd, mynediad agored mewn cyfnodolyn ar fesur hygyrchedd i wasanaethau bancio gan Dr Mitchel Langford, Andrew Price a’r Athro Gary Higgs o Brifysgol De Cymru, wedi’i chyhoeddi yn ISPRS International Journal of Geo-Information. Mae’r erthygl yn dangos sut y gellir mesur hygyrchedd i ganghennau banc ar wahanol adegau o’r dydd a thrwy ddulliau…

Grŵp gwyddoniaeth drwy law dinasyddion yn croesawu’r cam nesaf wrth iddyn nhw ymchwilio i ansawdd aer lleol

Yn ddiweddar, bu ymchwilydd o Brifysgol Caerdydd, Dr Nick Hacking, ynghyd ag aelodau Grŵp Gwyddoniaeth Dinasyddion y Barri, yn goruchwylio’r gwaith o osod monitor llygredd aer o safon uchel gan Think Air Ltd. Dyna oedd cam newydd yn ymchwil y grŵp i ansawdd aer lleol. Yr ymchwil barhaus hon gan y grŵp cymunedol lleol yw…

O Dŷ’r Arglwyddi i Senedd y Cenhedloedd a’r Rhanbarthau?

Ar 4 Gorffennaf, adroddwyd ar wefan newyddion Nation.Cymru bod Anas Sarwar, arweinydd y Blaid Lafur yn yr Alban, ac aelod o Senedd yr Alban, wedi galw am Senedd newydd o’r Cenhedloedd a’r Rhanbarthau i gymryd lle Tŷ’r Arglwyddi. Wrth siarad â’r Gymdeithas Fabian yn San Steffan, dadleuodd Anas Sarwar: ‘nad oes lle i Dŷ’r Arglwyddi,…

Ddegawd ar ôl tân Ali Enterprises, mae diffyg arswydus o ran allanfeydd tân, yn ôl gweithwyr dillad Pacistan

Mae ymchwil newydd gan yr Ymgyrch Dillad Glân a WISERD ym Mhrifysgol Caerdydd yn dangos bod angen dybryd i ehangu’r Cytundeb Rhyngwladol ym Mhacistan, cytundeb diogelwch sy’n gyfreithiol rwymol er mwyn diogelu gweithwyr. Mae 2022 yn nodi 10 mlynedd ers y tân erchyll Ali Enterprises a laddodd dros 250 o weithwyr dillad ym Mhacistan ond…

IMAJINE: Ailystyried anghydraddoldebau tiriogaethol drwy gyfiawnder gofodol

Mae’r parhad yn yr anghydraddoldebau rhwng rhanbarthau, er gwaethaf dros dri degawd o ymyriadau o dan Bolisi Cydlyniant yr UE, yn broblem o bwys i Ewrop ac mae awydd cynyddol i ailystyried dulliau gweithredu. Dros y chwe blynedd diwethaf, mae WISERD ym Mhrifysgol Aberystwyth wedi ceisio gwneud hynny drwy arwain prosiect mawr o’r enw IMAJINE…

Alan Felstead yn rhoi tystiolaeth i’r Senedd

Ar 11 Gorffennaf 2022, rhoddodd yr Athro Alan Felstead dystiolaeth i’r Pwyllgor Cydraddoldeb a Chyfiawnder Cymdeithasol am ddeddfwriaeth sydd gerbron y Senedd ar hyn o bryd. Mae’r ddeddfwriaeth yn rhoi partneriaethau cymdeithasol wrth wraidd dull gweithredu Llywodraeth Cymru o ran sut y mae hi, a chyrff cyhoeddus y mae’n eu cefnogi, yn hyrwyddo llesiant ei…

Lansiad sbarc|spark yn dathlu arloesedd

Daeth ffigyrau amlwg o fyd ymchwil y gwyddorau cymdeithasol, y llywodraeth, byd diwydiant a’r sector gwirfoddol ynghyd i ddathlu dyfodiad sbarc|spark – Cartref Arloesedd Prifysgol Caerdydd. Mae’r adeilad, sydd wedi cael ei ddisgrifio’n ‘uwch-labordy’r gymdeithas’, yn gartref i grwpiau ymchwil a phartneriaid allanol SBARC – parc ymchwil gwyddorau cymdeithasol cyntaf y byd – ochr yn…

Understanding Geographical Variation in Union membership: a patchwork quilt or a regional divide?

Today (25th May), the Department of Business Energy and Industrial Strategy (BEIS) released its latest figures for trade union membership. The long-term downward trend in union membership in the UK is well known.  Based on union records, trade union membership within the UK peaked in 1979 at approximately 13.2 million. Since then, there has been…

Yr Athro Sally Power ar raglen Sunday Supplement BBC Radio Wales

Ymunodd yr Athro Sally Power â Vaughan Roderick ar 15 Mai 2022 ar gyfer rhaglen Sunday Supplement BBC Radio Wales. Mae’r rhaglen yn cynnwys newyddion gwleidyddol, trafodaethau a dadansoddiadau, yn ogystal â chrynodeb o’r papurau Sul. Yn rôl adolygydd gwadd y papurau, trafododd yr Athro Power amrywiaeth o faterion cyfoes, gan gynnwys tegwch mewn addysg….

Ymchwil newydd yn datgelu safbwyntiau cymdeithas sifil ar drais ar hawliau LHDT+ yng ngwledydd y Gymuned Garibïaidd

Fel rhan o’r prosiect Ymddiriedaeth, Hawliau Dynol a Chymdeithas Sifil yn rhaglen ymchwil cymdeithas sifil WISERD, rwyf wedi bod yn dadansoddi sefyllfa hawliau dynol pobl LHDT+ yng ngwledydd y Gymuned Garibïaidd – a elwir hefyd yn CARICOM. Fe’i sefydlwyd ym 1973, ac mae’n sefydliad o bymtheg o wladwriaethau a dibyniaethau sydd wedi’i gynllunio i hyrwyddo…

The more types of special education needs a pupil has, the more at risk of exclusion they are

The presence of special education needs (SEN) and variations in school-level provision can cause disruptions in a pupil’s educational journey, especially when that child’s needs change as they progress through key stages. This may especially be the case when pupils have multiple needs, including mental health and communication difficulties. Furthermore, gaps between the time of…

‘Cynnal ein Dynoliaeth Gyffredin’

Mae’r Athro John Morgan yn eiriol dros ‘gynnal ein dynoliaeth gyffredin’ yn ei ychwanegiad diweddaraf i’r cyfnodolyn rhyngwladol, Weiterbildung. Mae’r erthygl yn ystyried enghreifftiau o ddelfrydiaeth a realaeth mewn achosion o gydweithio deallusol rhyngwladol a chyfnewidiadau addysgol. Bydd yr Athro John Morgan hefyd yn rhoi cyflwyniad ar y pwnc hwn, ar 7 Mehefin 2022, yn…

Dyfarniad Ysgoloriaeth Preswyl Fulbright i Dr Igor Calzada

Dyfarnwyd Ysgoloriaeth Preswyl Fulbright (SIR) i Dr Igor Calzada ym Mhrifysgol Talaith Califfornia, Bakersfield (CSUB) ar gyfer blwyddyn academaidd 2022-2023 gan Adran y Wladwriaeth. Cafodd y wobr ei chydlynu gan Gomisiwn Fulbright UDA-DU. Mae pwyllgor adolygu Rhaglen SIR Fulbright a gynullwyd gan Gyngor Cyfnewid Rhyngwladol Ysgolheigion (CIES) IIE a Bwrdd Ysgoloriaeth Dramor Fulbright (FFSB) wedi…

Social policy, law and civil society: Examining the European Union response to the Ukrainian refugee crisis

This latest blog post in WISERD’S series on the Ukraine crisis examines the response of the European Union. Specifically, it explores the legal and social policy response and the role of civil society. The Russian invasion of Ukraine that began on 24th February has created one of the most serious humanitarian crises in Europe’s post-war…

Deprived areas hit hardest by changes in access to bus services during the pandemic

Public transport was severely impacted during COVID-19 as people’s daily mobility patterns changed. This led to a substantial drop in demand as many workers were instructed to work from home and social distancing measures were introduced on existing services. Department for Transport statistics show a decline from 91 to 26 million passenger journeys on local…

I Remember Mariupol: A civil society destroyed

I remember Mariupol. I visited the Russian-speaking port of around 500,000 people in the summer of 1983. It was then Zhdanov, a city of the Soviet Union on the Sea of Azov, adjacent to the Black Sea. Named, as were many Soviet cities and towns, after a prominent Communist: Andrei Zhdanov, a close associate of…

Examining the Welsh third sector response to the Ukrainian refugee crisis

This latest blog post in WISERD’S series on the Ukraine crisis examines what we know so far about the response of the third sector in Wales. The prevailing Welsh policy framework and emerging actions of the third sector matter – foremost for the welfare of Ukrainian refugees arriving in Wales – and allied to this,…

How the Ukraine crisis is laying bare the consequences of the proposed new rights regime in the UK

The situation in Ukraine is changing hourly but the indiscriminate bombing of civilian areas, the brutality of laying sieges to cities and the recklessness of attacks on nuclear facilities are likely to continue, as will the untold suffering and mass population movements among the Ukrainian people. Responses by Western governments, in terms of economic sanctions,…

Ymchwilio i anghydraddoldebau daearyddol o ran mynediad at gartrefi gofal a phreswyl

Mae papur newydd gan WISERD yn tynnu sylw at sut y gall dulliau daearyddol gyfrannu at ddealltwriaeth o anghydraddoldebau o ran mynediad at gartrefi gofal a phreswyl yng Nghymru. Cynhaliwyd yr ymchwil gan gyd-gyfarwyddwyr WISERD, yr Athro Gary Higgs a Dr Mitchel Langford, ynghyd â Chysylltydd WISERD, yr Athro Mark Llewellyn, Cyfarwyddwr Sefydliad Iechyd a…

Adroddiad ‘Towards Justice’ yn galw am gydweithio er mwyn cefnogi dioddefwyr niwed yn y gorffennol

Mae adroddiad gan yr elusen addysgiadol Cumberland Lodge yn galw ar heddlu, gwleidyddion a gwneuthurwyr polisi i gydweithio’n agosach er mwyn ymateb i niweidiau o’r gorffennol – a rhoi anghenion dioddefwyr, goroeswyr a’u teuluoedd wrth galon hyn. Un o’r argymhellion allweddol a geir yn Towards Justice: Law Enforcement & Reconciliation gan Martina Feilzer (cyd-gyfarwyddwr WISERD), Athro mewn…

Trafodaeth Genedlaethol am Ddyfodol Cyfansoddiadol Cymru

Yn y rhifyn diweddaraf o The Welsh Agenda mae Dr Anwen Alias, cyd-gyfarwyddwr WISERD, Matthew Jarvis,  aelod o Fwrdd Gweithredol CWPS, a Mike Corcoran a Noreen Blanluet yn trafod ar ba ffurf y dylid cynnal trafodaeth genedlaethol ynglŷn â dyfodol cyfansoddiadol Cymru. Mae’r drafodaeth yn seiliedig ar y prosiect ‘Dyfodol Cyfansoddiadol’ sydd wedi’i leoli ym Mhrifysgol…